Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Epilobo(-aupèstro)
Epilobium alpestre
Onagraceae
Noms en français : Épilobe alpestre, Épilobe à feuilles verticillées.
Descripcioun :L'epilobo-aupèstro trachis en mountagno dins li mitan mai o mens umide coume "li prado à rousèu" e li relarg à rousage. Fai partido dóu group qu'a sis estigmate en calos e pas en crous. Se recounèis majamen bonodi si fueio dentado e verticillado, en generau, pèr tres. Li d'en bas soun secado o an despareigu.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Tant poudrié èstre li mémi que pèr lou flox, Epilobium angustifolium. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Epilobium
Famiho : Onagraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 0,6 à 12 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Relarg à rousage
- Riéusset
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Epilobium alpestre (Jacq.) Krock., 1787